Prof. Dr. Aybala Yıldız

Makat Çatlağı Belirtileri

Makat çatlağı (anal fissür), anüs çevresindeki ince dokunun yırtılması sonucu ortaya çıkan yaygın bir sağlık problemidir. Genellikle ağrı, kanama ve rahatsızlık hissiyle kendini belli eden bu durum, özellikle tuvalet sırasında yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Bu yazımızda makat çatlağı belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Makat Çatlağı Belirtileri Nelerdir?

Makat çatlağının yaygın belirtileri şunlardır:

  1. Tuvalet sırasında veya sonrasında ağrı: Makat çatlağı olan bireyler genellikle tuvalet sırasında keskin bir ağrı hisseder. Bu ağrı, çatlağın büyüklüğüne ve şiddetine bağlı olarak birkaç dakika veya saat sürebilir.
  2. Anüste kanama: Çatlaklar, dışkılama sırasında kanamaya neden olabilir. Genellikle tuvalet kağıdında veya dışkıda parlak kırmızı renkli kan görülür.
  3. Kaşıntı ve tahriş: Çatlak bölgesinde kaşıntı veya yanma hissi sıkça yaşanır.
  4. Şişlik ve hassasiyet: Çatlak çevresinde hafif şişlik ve dokunmaya karşı hassasiyet olabilir.
  5. Anüs çevresinde sertlik: Uzun süreli (kronik) makat çatlağı durumlarında, anüs çevresinde sertleşme veya küçük bir deri çıkıntısı oluşabilir.

Makat Çatlağı Neden Olur?

Makat çatlağına neden olabilecek faktörler şunlardır:

  • Kabızlık ve sert dışkı: Kabızlık sonucu dışkının zorlanarak çıkarılması, anüs çevresindeki dokunun yırtılmasına yol açabilir.
  • İshal: Sürekli ishal durumu, makat bölgesindeki dokunun tahriş olmasına ve çatlak oluşumuna neden olabilir.
  • Zor doğum: Vajinal doğum sırasında aşırı zorlanma, anal fissürlere yol açabilir.
  • Enfeksiyonlar: Bazı enfeksiyonlar, makat bölgesinde çatlakların oluşum riskini artırabilir.

Makat Çatlağı Nasıl Teşhis Edilir?

Bir genel cerrah veya gastroenterolog, fiziksel muayene ile makat çatlağını kolayca teşhis edebilir. Bazı durumlarda anoskopi gibi daha detaylı muayene yöntemleri de kullanılabilir.

Tedavi Yöntemleri

  1. İlaç Tedavisi: Doktor tarafından önerilen kremler ve fitiller, ağrıyı hafifletmeye ve çatlağın iyileşmesini hızlandırmaya yardımcı olabilir.
  2. Beslenme Düzenlemesi: Bol lifli gıdalar tüketmek, kabızlığı önler ve dışkıyı yumuşatarak çatlak riskini azaltır.
  3. Sıcak Su Oturma Banyosu: Gün içinde birkaç kez 10-15 dakika sıcak suya oturmak, ağrıyı hafifletir ve iyileşme sürecini destekler.
  4. Cerrahi Müdahale: Kronik makat çatlaklarında cerrahi tedavi gerekebilir. Lateral internal sfinkterotomi, en yaygın kullanılan cerrahi yöntemdir.

Makat Çatlağından Korunma Yolları

  • Lif açısından zengin beslenme alışkanlığı edinin.
  • Günlük su tüketiminizi artırarak dışkının yumuşamasını sağlayın.
  • Tuvalette uzun süre oturmayın ve gereksiz zorlamalardan kaçının.
  • Düzenli egzersiz yaparak bağırsak hareketlerinizi destekleyin.

 

Makat çatlağı, doğru tedavi ve önlemlerle büyük ölçüde kontrol altına alınabilir ve yaşam kalitesi artırılabilir. Eğer belirtileriniz uzun süredir devam ediyorsa, mutlaka bir uzmana başvurun. Sağlıklı bir bağırsak düzeni ve dikkatli bir yaşam tarzı, makat çatlaklarını önlemede kilit rol oynar.