Makat Çatlağı Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?
Makat Çatlağı Nedir?
Makat çatlağı (anal fissür), anüsün iç kısmında meydana gelen küçük yırtıklardır. Genellikle dışkılama sırasında şiddetli ağrıya ve kanamaya neden olur. Makat çatlağı, çocuklar dahil her yaş grubunda görülebilir, ancak daha çok yetişkinlerde ve yaşlılarda yaygındır.
Belirtileri:
- Dışkılama sırasında veya sonrasında keskin, yanıcı bir ağrı
- Dışkıda veya tuvalet kağıdında taze kan
- Anüs çevresinde kaşıntı ve tahriş
- Sert veya büyük dışkı ile zorluk
Nedenleri:
- Kronik kabızlık veya ishal
- Sert dışkılama
- Doğum travması
- İnflamatuvar bağırsak hastalıkları (Crohn hastalığı, ülseratif kolit)
- Anüs bölgesine doğrudan travma
Makat Çatlağı Ameliyatı Türleri
Makat çatlağı ameliyatı, çeşitli cerrahi tekniklerle gerçekleştirilebilir. Hangi yöntemin seçileceği, çatlağın boyutuna, konumuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlıdır.
Farklı Cerrahi Teknikler:
- Lateral İç Sfinkterotomi:
- En yaygın kullanılan yöntemdir. Anüsün iç sfinkter kası kesilerek gevşetilir ve böylece çatlağın iyileşmesi sağlanır.
- Anal Dilatasyon:
- Anüsün genişletilmesi işlemidir. Ancak günümüzde nadiren kullanılır çünkü uzun vadede dışkı kaçırma riski taşır.
- Botulinum Toksin (Botox) Enjeksiyonu:
- Sfinkter kasının geçici olarak felç edilmesiyle çatlağın iyileşmesini sağlar. Geçici bir çözümdür ve tekrarlama olasılığı vardır.
- Fissürektomi:
- Çatlağın cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Bu yöntem genellikle tekrarlayan veya kronik çatlaklar için tercih edilir.
Ameliyat Öncesi Hazırlık Süreci
Ameliyat öncesinde hastaların belirli hazırlıkları yapması gerekmektedir.
Hastaların Bilmesi Gerekenler:
- Doktorun ameliyat öncesi talimatlarına uyulması.
- Belirli ilaçların ameliyat öncesi kesilmesi (kan sulandırıcılar gibi).
- Ameliyat öncesi aç kalınması gereken süre.
Gerekli Testler:
- Kan testleri
- Anestezi öncesi değerlendirme
- Bazı durumlarda kolonoskopi veya diğer görüntüleme testleri
Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci
Ameliyat sonrası iyileşme süreci, hastanın genel sağlığına ve ameliyatın türüne bağlı olarak değişir.
İyileşme Sürecinde Beklenenler:
- İlk birkaç gün hafif ağrı ve rahatsızlık
- Dışkılama sırasında hafif kanama
- 1-2 hafta içinde normal aktivitelerine dönme
Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar:
- Doktorun verdiği ağrı kesicileri ve diğer ilaçları kullanma
- Lif açısından zengin bir diyetle kabızlıktan kaçınma
- Bol su içme
- İlk haftalarda ağır kaldırmaktan kaçınma
Komplikasyonlar ve Riskler
Her cerrahi müdahalede olduğu gibi makat çatlağı ameliyatında da bazı riskler ve komplikasyonlar olabilir.
Potansiyel Komplikasyonlar:
- Enfeksiyon
- Kanama
- Anüs çevresinde hassasiyet veya ağrı
- Nadiren dışkı kaçırma
Nasıl Önlenebilir?
- Doktor talimatlarına titizlikle uyulması
- İyi hijyen sağlanması
- Ameliyat sonrası önerilen bakımın düzenli yapılması