İrritabl bağırsak sendromu, kalın bağırsağın çalışmasını olumsuz etkileyen bir sorundur. Yapılan tetkikler sonucunda yapısal olarak bağırsaklarda herhangi bir soruna rastlanmaz. Ancak bağırsaklarda aşırı gaz oluşumu ve sürekli şişkinlik devam eder. Bu durumda irritabl bağırsak sendromundan şüphe edilebilir.
Genellikle gençlerde görülen ve kontrol altına alınabilen bir durumdur. Beslenmenin düzene sokulması ise hastalığın kontrol alınmasında en etkili yöntemdir. İrritabl bağırsak sendromunun tedavisi hakkında daha fazla bilgi almak için Doç. Dr. Aybala Yıldız’ın Ankara’daki kliniği ile iletişime geçebilirsiniz.
Halk arasında “huzursuz bağırsak sendromu” olarak da bilinir. Rahatsızlığın tıbbi ismi ise “irritabl bağırsak sendromu” ya da “spastik kolon”dur. Herhangi bir klinik bulgu olmamasına rağmen bağırsak işlevini yeterince yerine getiremez. Sindirimde güçlük çekilir ve sürekli kabızlık söz konusu olabilir. Genellikle hafif belirtiler veren bir rahatsızlıktır. Bu nedenle çabuk fark edilemeyebilir. İrritabl bağırsak sendromu tanısı konan hastalarda yaşam biçimi değişikliği en iyi çözüm olmaktadır. Bununla birlikte bazı ilaçlar da bağırsakların rahatlamasına ve daha iyi çalışmasına yardımcı olmaktadır.
İrritabl bağırsak sendromunun nedenleri hâlâ tam olarak bilinememektedir. Ancak yapılan incelemeler sonucunda irritabl bağırsak sendromunu tetikleyen bazı durumlar olduğu ortaya konmuştur. İrritabl bağırsak sendromuna neden olabilecek durumlar:
Huzursuz bağırsak sendromunun belirtileri genellikle diğer hastalıklar ile karışabilecek niteliktedir. Her belirti, her hastada görülmeyebilir. En sık rastlanan belirtiler:
Bu belirtiler, beslenme değişiklikleri ve uzun süre hareket etmeme gibi nedenlerle dönem dönem ataklar hâlinde görülebilir. Kimi zaman da tamamen ortadan kaybolabilir ve bağırsak bir dinlenme dönemine girebilir.
İrritabl bağırsak sendromu bazı durumlarda tetiklenebilir. İşlenmiş gıdalar, aşırı yağlı besinler, yoğun et tüketimi ve stres irritabl bağırsak sendromunu tetikler. Aynı zamanda hormonal değişimler de huzursuz bağırsak sendromunu tetiklemektedir. Bu nedenle kadınlarda, erkeklere göre daha fazla karşılaşılan bir sorundur. Özellikle adet dönemi öncesinde huzursuz bağırsak sendromunun belirtileri şiddetlenebilir. Gençlerde daha sık rastlanan bir problemdir. Ruhsal sağlık problemi olanlarda ve aşırı stresli kişilerde de şikâyetler daha belirgin olabilir.
Huzursuz bağırsak sendromunun kesin ve tek bir tedavisinden de söz etmek mümkün değildir. Çünkü huzursuz bağırsak sendromunun tedavisi için önerilen her yöntem, bireylerde farklı etkilere neden olur. Ancak bilinen en etkili tedavi; diyettir. Bağırsakları zorlamayacak, sağlıklı bir diyet; hareketli yaşam tarzı ile birleştirildiğinde bağırsakların daha iyi çalışmasını sağlar. Ancak doktorun tavsiyesi ile antispazmodik ilaçlar, müshil ilaçları ve bağırsak rahatlatan özel ilaçlar kullanılabilir. Eğer huzursuz bacak sendromu stresten kaynaklanıyorsa terapi de rahatlatıcı bir çözüm olabilir.
Huzursuz bağırsak sendromundan kaçınmak için evde hazırlanan yemekleri tüketmek ve bol bol su tüketmek en iyi çözümdür. Bunun yanında ev yapımı yoğurt ve turşu gibi sağlıklı probiyotik kaynaklarını tüketmek de iyi bir çözüm olacaktır. Yulaf, keten tohumu, sebze – meyve gibi bol lifli yiyecekler de bağırsaklardaki sıkışmayı rahatlatır.